TOPONIMIA

Seguimos con Pepe, un mariñeiro arraigado á terra que nos explica o porqué dos topónimos.
Acompáñanos o seu neto que escoita con atencións as palabras de seu avó.

TOPONIMIA from ferreiriño on Vimeo.

REPASANDO CON SOL

Neste paseo polo Carballal non deixamos pasar nin un segundo para aprender.


repasando con Sol vimeo from ferreiriño on Vimeo.

LENDA NO RÍO BOUZÓS

Na parada no río Bouzós Manolo Boubeta cóntanos historias...Entre nós está o seu neto. Tod@s gozamos coa forza da súa memoría, da súa palabra.

lenda vimeo from ferreiriño on Vimeo.
                                   “NO MONTE DA PENA”
Era un pastor que andaba coas ovellas no monte e un día fijouse de que ensima da pedra había unha mosa moi fermosa, cos cabelos moi longos e era unha presiosidá. Entón el lle dixo se se quería casar con el e ela lle dixo que estaba alí encantada e para casarse co ela tiña que el romper o encanto para que ela saíra dalí.
Como tiña que facer o pastor? Ir á noite de sanxuán ás 12 da noite e ela sairía rodando en forma de pedra dun muíño polo monte abaixo e aquel que a parara sería o que se casara co ela e romperían o encanto.
O home despois de senar foise polo monte arriba , esperou a que deran as 12, pero cando ía subindo xa sentiu un ruido mui forte entón mirou que viña unha pedra rodando polo monte abaixo, o tío acojonouse, apartouse e a pedra seguiu rodando.

 

CRUZANDO O RÍO BOUZÓS

O río levaba os ollos

ailalálo

soñando brinquedos brancos

nenos despertos soñando. 
Álvaro Cunqueiro

cruzando o rio vimeo from ferreiriño on Vimeo. 
Cruzamos o río mentres Manolo segue aprendéndonos...

APRECIANDO O PRÓXIMO

Cruce de camiños.
 De camiño ao río Bouzós Pepe fainos reflexionar sobre a importancia de coñecer e valorar o lugar onde vivimos.

apreciando o noso vimeo from ferreiriño on Vimeo.

PLANTAS E COGUMELOS

Observamos as plantas. Entusiasmámonos cos nomes  científicos e  aprendemos a protexer os nomes galegos. Miramos de cerca un cantarelo e atopamos  unha flor case única .

plantas vimeo from ferreiriño on Vimeo.

ÁRBORES

Admiramos  unha cereixeira na busca da luz.

Sobe ás nubes
vertical

en goce

voando. 
( Bernardino Graña)

arbores vimeo from ferreiriño on Vimeo.
No Carballal descubrimos a riqueza do noso bosque . Iniciámonos na identificación das árbores e gozamos con algunha curiosidade. Aquí tedes unha pequena mostra.

MONTE COMUNAL: O LUGAR QUE UNE.

Un cantar pola túa boca 

pero un cantar comunal 

non privado, solidario

o verdadeiro cantar.

(Bernardino Graña)

Chegou a hora de ir ao Carballal e alí puidemos escoitar tres xeracións a falar con entusiasmo do lugar que coñecen e que lles dá a vida porque os conecta co seu. Así camiñando polo espazo que compartimos chegamos ao lugar que nos une.

 

. 

xunta de montes vimeo from ferreiriño on Vimeo.
Manolo explícanos o significado de Monte comunal.

 O monte común é de toda a veciñanza e de ninguén en particular. Consérvase a expresión “casa con fume todo o ano “ para demostrar que se vive na parroquia.
Os veciños e veciñas que están na xunta de montes son voluntari@s. Realizan labores de poda, limpeza...de xeito desinteresado. O seu traballo revirte nunha mellora para a comunidade. Resultan moi interesantes  as actividades socializadoras que promoven. 
Grazas tamén por aprendernos tantas cousas nestes paseos polo Carballal.

Árbore e poesía

NATUREZA E PALABRA Unha festa común.

O 21 de marzo  Día da Poesía e Día da Árbore recollemos  o relevo e seguimos entendendo que as palabras son vida. Esta vez cubrimos unha árbore con poemas en galego que fomos escollendo entre os libros que estaban no corredor.

Coidamos da natureza. Coidamos das palabras.
 

ESTE CURSO 2013-2014 MONTENTERÁMONOS

O ano pasado cando viñemos visitar o instituto  alumnos e alumnas que agora están en segundo achegáronnos ao Caballal de Coiro explicando  a exposición na que amosaban as súas aprendizaxes.
Este curso seguimos aprendendo deles cando viñeron ás nosas aulas e presentaron o blog. Lembráronos a importancia de respectar as normas dun camiñante ecoloxista e insistiron moito en que prestásemos atención especial aos comuneiros e comuneiras pois é a el@s a quen lles debemos a conservación do monte.
Aquí podemos ver a Sergio, Ancor, Xian e Uxía auténticos divulgadores e divulgadora  da nosa contorna e da nosa lingua.

Se queremos saber o que é unha estreliña riscada, un paporroibo, un pipistrelus pipistrelus, un couselo, un estralote, un érbedo, un ameneiro... e moitas outras cousas máis , temos que consultar este blog que nos ensina a vida no  Carballal da nosa parroquia.

Temos un proxecto con futuro

De foto futuro

Nós xa coñecemos o Carballal de Coiro e agora queremos traballar en mancomún na defensa deste espazo natural da nosa contorna.

Carta dun alumno de 2º ESO no ano 2230 aos políticos ambientais.

Bos días señores políticos ambientais:

Veño dende o futuro para que vexades o mal que o estades facendo e o mal que coidades a Natureza da que, sin sabelo, disfrutades. Agora mesmo eu non podo sentir o sol nin a brisa da auga da praia, non podo respirar o osíxeno que producen as árbores, non podo ir polo monte e pensar o medo que me daría atoparme cun lobo ou cun raposo. O que eu quero e sentir todas estas cousas.

O outro día, buscando información, atopei cousas sobre un lugar no que hai moita natureza, no que hai vida, chamado “Carballal de Coiro”. Sinceramente, nin eu nin ninguén cría que puidera existir algo así; ata os meus fillos pensaron que estaba tolo. Puido existir algo así e que vós  non o coidárades? Sona incrible, é algo que non colle na cabeza de ninguén, pero foi certo.

No fondo só vos pido que pensedes en todo o que tedes, porque é o máis grande que ides a ter nunca, e no futuro tamén queremos disfrutar de todas estas cousas. Por favor, aínda que sexa un pouco tarde, recapacitade.

Un saúdo.

PD: grazas a todas as persoas que se comprometen no coidado do Carballal.

DIVULGAMOS

En xuño tivemos unha visita moi especial, os nenos e nenas  de 6º dos coles da Rúa e Coiro achegáronse a coñecer o instituto. Nós  quixemos recibilos compartindo con todos a nosa experiencia, así convertémonos en auténticos divulgadores e divulgadoras. Agardamos que o curso que ven poidamos ilusionarnos xunt@s e seguir gozando e aprendendo neste noso espazo natural.

carballal from lingualiza on Vimeo.

Maio longo. O carballal no instituto

O día internacional da  Biodiversidade, cubrimos as paredes do instituto de verde e asumimos a tarefa de divulgar mediante un gran mural todo o que aprendemos no carballal de Coiro, un espazo do noso concello que, grazas á Comunidade de Montes, segue conservando toda a biodiversidade propia do bosque autóctono galego.
Pero no só enchemos os corredores de verde, enchémolos tamén de sons, porque as palabras son sons  “ferreiriño, estralote, xilbarbeira…palabras vida que nos deron as voces galegas tamén en maio.

A denuncia

Contaminadores do aire puro e da auga
humilde, casta e cristalina
Incendiarios da sagrada fraga
misteriosa,cantora e ancestral.
Asasinos de paxaros
Verdugos.
de todo canto ama vive e canta.
 

As  palabras de Manuel María poderían  servir  para calificar aos que deixan estas pegadas  nun espazo natural que é de tod@s.

A fauna, unha veciñanza moi rebuldeira

O carballal da acubillo a gran diversidade de animais. Os bulideiros insectos agóchanse nas gretas da codia, aves e mamíferos aniñan na súa ramallada, nos ocos dos troncos ou nas raíces e hainos que son visitantes comensais. Todos son fuxidíos e non se deixan ver. Nós tiñamos os nosos apuntamentos e buscamos as imaxes en Internet.

De toda a fauna que vive neste bosque o que máis abonda son paxaros. Quen nos dera aprender a distinguir os seus cantos como Sol, que cada pouco nos di: “escoitade  a estreliña riscada, por alí canta o ferreiriño, non asustedes ao peto verdeal…”. Por iso queremos seguir véndoos.

Flora, a botica

Fixemos moitas, pero moitas fotos  da flora. Deu bastante traballo seleccionalas e contrastar a información pero así fomos aprendendo un montón.

Con Sol, Manolo e Miguel, ás veces, sentímonos como nunha botica na que quixeramos atopar remedios para todos os males.

No río Bouzós

“Vai por diante un río xordo,

Detrás arrepuxando o noso pulo.”

(X. Vázquez Pintor)

Chegou a hora de repoñer forzas para seguir o camiño e non hai mellor sitio para compartir unha boa merenda que a beira dun río. Iso si sempre en harmonía coa natureza e deixando todo como estaba. Queremos seguir achegándonos ata aquí de vez en cando e comprobar que todo mellora.

Cruzamos o río e aínda adamos un bo cacho na compaña dos seus sons, e o río tróuxonos…
Palabras de auga

 

Pasa río,pasa río

co teu maino rebulir

pasa, pasa ante a froliñas

color de ouro marfil,

a quen cos teus doces labios

tan doces cousas lle dis.

(ROSALÍA DE CASTRO)  

 

SAÍDA AO CARBALLAL (o relato)

De volta ao insti tocou traballar, tiñamos que ver todas as fotos e comparar toda a información dos cadernos, pero agora estudiabamos no libro das realidades: da realidade observada, da realidade vivida, da realidade compartida...

O bosque en abril

Vimos o bosque en abril cando todo  empeza a agromar, os acios florais se preparan para a polinización  e as landras do ano anterior xermolan na terra, para emprender a súa aventura.

Todos estes son agasallos que nos dá a natureza, en concreto O Carballal de Coiro. Nós só demos o primeiro paseo por este lugar que aínda temos que descubrir. Estamos desexando velo en outono.

As árbores máis admiradas

Moit@s demos en coincidir retratando as mesmas árbores. Sobre todo unha carballa que é así como se lle di a  un carballo de moitos anos. Nós démoslle un abrazo en sinal de respecto e reivindicación. Son as árbores adultas as que acubillan máis vida. Estes son algúns  dos nosos ollares.

TEORIA DO ABRE

O berce foi antes arbre.
Berce do arbre é o vento,
O arbre filho da terra,
Danos sombra i alimento.

Polos camiños da fraga

De sutaque sorprendín a mañá
entrando na vila, cantando da mao da fina chuvia.
Cos pés espidos e mollados
viña dos camiños verdes, profundos.
                               Luís Pimentel

“En abril augas mil” di o refrán  pero a nós tróuxonos o día do tan esperado paseo polo Carballal .

Con mochila ao lombo, auga e froita, caderniños en man, organizados en equipos de 5 e con cámara fotográfica aló fomos “polos camiños da fraga”...

Como auténticos naturalistas observamos, fixemos fotos e escoitamos aos nosos acompañantes da XX de MM, Manolo, Miguel e Sol, sen perder detalle. Apuntamos todo nos cadernos. Canta sabedoría garda o Carballal!